Spanje zit in mijn hart en nieren! Voor mij persoonlijk zijn er namelijk maar weinig traditionele wijnlanden met zoveel diversiteit en mogelijkheden. En dat zonder al te veel gekke of absurde prijsstellingen. Een uitgelezen kans dus, nu het najaar zijn intrede heeft gedaan, om een selectie rode kwaliteitswijnen aan te bieden die net zo typisch zijn als de Spanjaard zelf: hoffelijk, trots, temperamentvol, onafhankelijk, eerlijk, nobel, sympathiek en gul. Daarom heb ik drie gebieden geselecteerd die in deze Wijninfo de hoofdrol spelen.
Eigenwijze wijnen uit Empordà
Empordà ligt in de meest eigenwijze regio van Spanje: Catalonië. Hier is het landschap ruig en sterk geaccidenteerd. Men heeft Catalonië wel eens omschreven als een machtige trap die oprijst van de laagvlakten aan de Middellandse Zee tot aan de toppen van de Pyreneeën en de zuidelijke uitlopers daarvan. In het uiterste noordoosten bevindt zich de meest unieke plek. De landschappen met de prachtige natuur en het historisch erfgoed worden er compleet gemaakt met de wijngaarden die onder de bescherming vallen van de DO (Denominación de Origen) Empordà. Hier, op kiezel- en leisteengronden, komen we nog stokken tegen die meer dan have eeuw oud zijn! Opvallend is ook dat in de regio veelal gewerkt wordt via Rabaddao Morta, een agrarische structuur die nog dateert uit de tijden van het koninkrijk Aragón toen de landeigenaren kleine percelen aan boeren verhuurden. De huur betaalde men destijds met de halve oogstopbrengst… Tegenwoordig zijn de sporen hiervan nog steeds terug te vinden. Onze laatste ontdekking komt namelijk van de coöperatie Empordalia, waarin een aantal kleine wijnproducenten zich met elkaar hebben verbonden. Het verschil is echter dat de focus tegenwoordig ligt op kwaliteit en niet meer op kwantiteit. Empordalia is daarbij een weg ingeslagen waarbij de lokale druivenrassen als Grenacha en Carignan, met een leeftijd van meer dan 70 jaar oud, worden gekoesterd.
Manchuela: wijn boordevol ambitie
Manchuela is het schoolvoorbeeld van de amibities van wijnmakers in la Mancha. Deze ‘Wijnschuur van Spanje’ stond voornamelijk bekend om de gigantische wijnplas die ze in dit dorre binnenland produceerden. De naam ‘Mancha’ lijkt voort te komen uit het Arabische ‘manxa’, dat ‘droog land’ betekent. Hoewel sommige taal- en geschiedkundigen geloven dat het is afgeleid van de samentrekking van de zinsnede ‘la más ancha’ (de breedste). Hoe dan ook, beide verklaringen passen goed bij de brede, droge vlaktes van La Mancha. De wijnstok vraagt hier aanzienlijk minder werk dan elders in Europa. Gemiddeld dient men maar negentien mandagen per jaar aan de wijnstok te besteden tegenover bijna veertig in bijvoorbeeld het noorden van Spanje. Deze goede natuurlijke condities en de enorme investeringen van de laatste decennia zorgen ervoor dat La Mancha een steeds belangrijkere speler op de wereldmarkt is. U treft er een ‘oude wereld’ in een ’nieuwe wereld’ aan omdat de wijnen onderscheidend zijn in hun smaaktype, uitmonstering, en uitzonderlijke prijsstelling. Pagos de Familia Vega Tolos bewijst dit met hun ambitieuze project en hun uitzonderlijke wijn: de 11 Pino. Afkomstig van 80 jaar oude Bobal-stokken, onwijs mooi!
Wijn om van te dromen uit Ribera del Duero
In 1988 bestond Ribera del Duero nog voornamelijk uit ingeslapen reuzencoöperaties en kleine familiebedrijfjes met enkele 'sterren' ertussen die hun uiterste best deden om de regio meer bekendheid te geven. Vijf jaar later schoten de reuzen wakker. De kleine familiebedrijfjes werden grotere wijnbedrijven en sommige van de 'sterren' hebben internationale faam gekregen. Niet gek dat uiteindelijk op elke lapje grond er dus een klein, nieuw wijnbedrijfje is opgedoken. Opgericht met spaarcenten, een hypotheek of een erfenis. Maar alles gestuurd door ideale omstandigheden. Zo is Ribera del Duero gezegend met een ideale ligging; hooggelegen op 850 meter boven de zeespiegel. Hierdoor zijn het winterseizoen en de vorstvrije periode kort. De nachten zijn tevens koud waardoor de druiven op een evenwichtige manier kunnen rijpen en superieure aroma’s ontwikkelen. Daarbij helpt dat dit een schoolvoorbeeld is van de ideale wijngaardgrond: kalk, lei, rivierslib, kwarts. Hier voelt de tinto Fino (lokale variant van de welbekende Temperanillo) zich bijzonder goed thuis en kan het fijne en complexe wijnen opleveren. Wijn om van te dromen…