Catalonië (Cataluña)

Catalonië is een beetje een eigenwijze regio. Zo heeft het een semi- autonome regering, een eigen taal: het Catalaans, dat in de regio het Spaans heeft verdrongen en de mensen zijn een stuk directer en eigenwijzer dan in de rest van het land. In de Middeleeuwen groeide de hoofdstad Barcelona uit tot de belangrijkste stad van de regio, waarbij het zich op economisch en cultureel gebied kan meten met Madrid.

Niet alleen Barcelona...

Catalonië is naast Barcelona ook bekend om haar kuststreek, die twee kanten vertoont; de Costa Brava met vele kliffen en inhammen en de Costa Garraf, Costa Maresma en Costa Dorado met uitgestrekte open stranden. In de Pyreneeën in het noorden vindt men schitterende valleien en verborgen dorpjes, terwijl net achter de kust van Tarragona de wijngaarden van Priorat de heuvels sieren.

De gemaradiseerde typische rancio’s en de oude, volgens het solera-systeem gemaakte, dessertwijnen (die sterk doen denken aan die van malaga en de zoete Oloroso sherries) komen ook uit deze regio. Catalonië heeft echter nog een grotere variatie aan wijnen. Zo vindt men hier bijvoorbeeld de fijne tafelwijnen van Penedes, de mousserende wijnen genaamd Cava en een groot gamma aan vermouthsoorten, likeuren en brandies die tot het beste van het land behoren. 

Net zo groot als Nederland

Catalonië is zo groot als heel Nederland. Het landschap is ruig en sterk geaccidenteerd. Men heeft Catalonië wel eens omschreven als een machtige trap die oprijst van de laagvlakten aan de Middellandse zee tot aan de toppen van de Pyreneeën en de zuidelijke uitlopers daarvan. In de meer bergachtige delen van de streek heeft men terrassen moeten aanleggen om de wijnstokken te kunnen planten, zoals de hogere delen van Priorat, waar ze nog altijd in gebruik zijn.

Het Catalaans Middeleeuws fundament

De agrarische structuur van Catalonië dateert uit de tijden van het koninkrijk van Aragón, een der sterkste middeleeuwse staten rond de Middellandse zee. Uit deze tijd stamt ook het systeem Rabassa Morta, een systeem waarbij landeigenaren hun grond in kleinere percelen verhuurden aan boeren. De kosten werden niet in geld betaald, maar in natura, meestal de helft van de oogst. Tot de dag van vandaag worden verreweg de meeste wijnen geproduceerd uit druiven die door kleinere boeren aan de coöperaties worden geleverd. Zelfs de grote, bekende particuliere firma’s verwerken meer druiven die ze van boeren kopen, dan ze van hun eigen wijngaarden oogsten.  

Van oudsher stond de streek niet bekend om de kwaliteit, maar meer om de kwantiteit. Hier is echter de laatste decennia sterk verandering in gekomen. Mede door de uitstekende grond en het constante klimaat beschikken ze derhalve over prima druiven. In Catalonië zijn de winters nimmer streng. De zomers zijn weliswaar heet, maar de hitte wordt vaak getemperd door wind uit zee en in de praktijk kan men in 90% van de gevallen spreken van een goede oogst.